北京市公安局朝阳分局备案编号：11010502021692
 | Bài vi?t này c?n thêm chú thích ngu?n g?c ?? ki?m ch?ng th?ng tin. |
| Hình h?c |
|---|
 |
| Nhà hình h?c |
.jpg)
C? s? (ti?ng Anh: Elements, ti?ng Hy L?p c?: Στοιχε?α) là m?t tác ph?m chính lu?n Toán h?c, g?m có 13 cu?n sách nh? ???c vi?t b?i nhà toán h?c ng??i Hy L?p Euclid ? Alexandria, V??ng qu?c Ptolemy vào th? k? th? 3 tr??c C?ng nguyên. Tác ph?m này ghi chép l?i nhi?u ??nh ngh?a (g?m phép d?ng hình và các ??nh ly) và các ch?ng minh toán h?c cho các m?nh ??; ?? c?p ??n các ??i t??ng trong hình h?c ph?ng và kh?ng gian mà sau này ???c g?i là hình h?c Euclid, nh?ng n?n móng c? b?n c?a ly thuy?t s? và s? h?u t? c?a m?t phan th?c. B? sách này c?ng ??ng th?i là m?t trong các tác ph?m toán h?c l?n còn t?n t?i ??n ngày nay, góp nh?ng viên g?ch n?n móng cho s? phát tri?n c?a logic và khoa h?c hi?n ??i mà ph?i t?i th? k? XIX, ng??i ta m?i ch? ra các sai l?m v? m?t t? duy.
B? C? s? c?a Euclid ???c ?ánh giá là cu?n sách giáo khoa thành c?ng và gay ?nh h??ng nh?t t?ng ???c t?o ra[1]. ?ay c?ng là m?t trong nh?ng c?ng trình toán h?c s?m nh?t ???c in sau khi k? thu?t in ???c tìm ra và ch? ??ng sau Kinh Thánh v? s? l??ng ?n b?n ?? ???c phát hành k? t? khi ???c in l?n ??u vào n?m 1482[1]. Trong hàng th? k?, khi mà b? b?n m?n g?m s? h?c, hình h?c, am nh?c và thiên v?n h?c chi?m ph?n l?n ch??ng trình h?c c?a các sinh viên t?i ??i h?c, m?t vài ph?n c?a b? C? s? này là b?t bu?c ph?i nh? ??i v?i t?t c? các sinh viên theo h?c. Cho t?i tr??c th? k? th? 20, khi mà n?i dung c?a b? sách này ???c d?y m?t cách ??i trà th?ng qua các b? sách giáo khoa c?a t?ng tr??ng, khi ?ó ng??i ta kh?ng còn coi n?i dung c?a C? s? là th? mà t?t c? các h?c sinh ??u ?? h?c n?a.
Nh?ng nguyên ly ??u tiên
[s?a | s?a m? ngu?n]Trong c?ng trình c?a mình t?i Quy?n 1, Euclid ??a vào 23 ??nh ngh?a nh? ?i?m, ???ng th?ng và m?t ph?ng, n?m ??nh ?? (postulate) và n?m tiên ?? (common notion), sau này c? hai lo?i ??u ???c g?i là tiên ?? (axiom).
Các ??nh ?? trong quy?n I:
- Qua hai ?i?m b?t kì, lu?n lu?n v? ???c m?t ???ng th?ng.
- ???ng th?ng có th? kéo dài ra v? t?n.
- V?i tam b?t kì và bán kính b?t kì, lu?n lu?n v? ???c m?t ???ng tròn.
- M?i góc vu?ng ??u b?ng nhau.
- N?u hai ???ng th?ng t?o v?i m?t ???ng th?ng th? ba hai góc trong cùng phía có t?ng nh? h?n 180o thì chúng s? c?t nhau v? phía ?ó.
Các tiên ?? trong quy?n I:
- Hai cái cùng b?ng cái th? ba thì b?ng nhau.
- Thêm nh?ng cái b?ng nhau vào nh?ng cái b?ng nhau thì ???c nh?ng cái b?ng nhau.
- B?t ?i nh?ng cái b?ng nhau t? nh?ng cái b?ng nhau thì ???c nh?ng cái b?ng nhau.
- Trùng nhau thì b?ng nhau.
- Toàn th? l?n h?n m?t ph?n.
Tham kh?o
[s?a | s?a m? ngu?n]- ^ a b Boyer, Carl B. (1991). A history of mathematics. Uta C. Merzbach (?n b?n th? 2). New York: Wiley. ISBN 0-471-54397-7. OCLC 23823042.
- Euclid (2015). C? s? c?a hình h?c. Nhà xu?t b?n Tri Th?c và ZenBook. tr. 350. ISBN 8935251400809.
{{Chú thích sách}}: Ki?m tra giá tr?|isbn=: ti?n t? kh?ng h?p l? (tr? giúp)
Liên k?t ngoài
[s?a | s?a m? ngu?n]
T? li?u liên quan t?i Elements of Euclid t?i Wikimedia Commons
- Euclid và C? s? c?a hình h?c – Ng? B?o Chau, Richard Fitzpatrick L?u tr? ngày 23 tháng 1 n?m 2016 t?i Wayback Machine t?i website hocthenao.vn
 | Bài vi?t liên quan ??n toán h?c này v?n còn s? khai. B?n có th? giúp Wikipedia m? r?ng n?i dung ?? bài ???c hoàn ch?nh h?n. |
 | Bài vi?t liên quan ??n sách này v?n còn s? khai. B?n có th? giúp Wikipedia m? r?ng n?i dung ?? bài ???c hoàn ch?nh h?n. |
| Các ch? ?? chính trong toán h?c |
|---|
| N?n t?ng toán h?c | ??i s? | Gi?i tích | Hình h?c | Ly thuy?t s? | Toán h?c r?i r?c | Toán h?c ?ng d?ng | Toán h?c gi?i trí | Toán h?c t? p? | Xác su?t th?ng kê |